Ik voel een innerlijke schreeuw in mij. Een schreeuw die mij terug brengt naar mijn kinderjaren, toen mijn vader zich destijds klaar maakte om te gaan deelnemen aan de Mars op Brussel, in verband met de toen woedende schoolstrijd. Bijna alle vader gingen toen, want het was voor ons, voor de kinderen in de scholen, zo werd gezegd. Vader was sowieso al mijn held, dus wat een fascinerend gebeuren: er was blijkbaar iets mis, maar vader ging er iets aan doen! Vader ging het mee regelen! Vader ging voor ons door het vuur gaan!

Hij had dan ook een spannend verhaal bij, toen hij daar ’s avonds van terugkeerde, en ons vertelde wat hij precies was gaan doen, daar in Brussel: kwaad zijn & heel hard gaan roepen: “WEG MET COLLARD!” Ik hoor nog z’n luide stem, hij riep het drie keer na mekaar, ter illustratie voor ons moeder & voor ons.

We waren toen al met z’n vijven thuis, waarvan ik de oudste, in mijn zevende jaar, en algauw deden wij precies hetzelfde: heel hard roepen “Weg met Collard!” Zoals vader dat had gedaan in Brussel, zo deden wij dat thuis dagen lang in een stoet rond de tafel. Zelfs de kleinste van twee deed er al lustig aan mee.

Die beruchte kreet is dan ook onuitroeibaar in mijn memorie blijven hangen, als een innerlijke schreeuw die telkens vanzelf weer naar boven komt, als hij ook maar ergens voor kan dienen, mits enige aanpassing.  Zoals nu dus, en ik hoor hem boven alles uit: “WEG MET COROON!” Toegegeven, een kinderlijke kreet van amper zeven jaar oud, maar hij dreunt plots onophoudelijk door mijn hoofd.

Pas veel later kwam ik erachter, wat er toen heeft gespeeld: dat de socialistische minister Léo Collard, in de paarse regering Van Acker IV, toen geprobeerd heeft met de ‘Wet Collard’ de subsidies aan het katholiek onderwijs aanzienlijk te verminderen, de voorwaarden voor subsidies te verscherpen en te voorzien in een groot aantal rijksscholen. Veel vaders bleken het daar dus niet mee eens.

Onder de leiding van voorzitter Theo Lefèvre organiseerde de CVP vervolgens massale meetings & betogingen, met dus die beruchte kreet: “Weg met Collard!” Na een jarenlange strijd werd er uiteindelijk een compromis-oplossing uitgewerkt door de drie nationale partijen (katholieken, liberalen en socialisten), waaruit dan het ‘Schoolpact’ tot stand is gekomen in 1958.  ‘Sedertdien geldt er een redelijke schoolvrede‘ staat daarover geschreven. Vooruit dan maar.

Het kind in mij staat voor eeuwig aan vaders kant. Het ontroert me nog altijd, vaders engagement van toen. “Weg met Collard!” is heden ten dage “Weg met Coroon!” geworden, en ik loop er opnieuw mee rond de tafel, zij het in mijn eentje deze keer.  Vaders glorieuze wederkeer naar huis is er ook niet meer bij. Hij heeft zijn strijd gestreden, het is nu aan ons, te beginnen met die innerlijke schreeuw. Het gefluister is voor ’s nachts, zo lispelend echter, dat ik mezelf niet eens kan verstaan. Maar ik maak me sterk, daar kom ik nog wel achter.