Gods wegen zijn ondoorgrondelijk, wordt er gezegd. “Zo hoog als de hemel is boven de aarde, zo ver gaan mijn wegen jullie wegen te boven, en mijn plannen jullie plannen!” Je zou je soms terecht gaan afvragen: waar brengt hij ons in godsnaam toch naartoe? In het bijbelboek van Job staat: ‘De roofvogel kent niet het pad daarheen, het haviksoog ontdekt het niet.’ Ondoorgrondelijk, inderdaad.
Niettemin, je weet de weg & je kent de spraak? Of bloemen zijn te vinden op elke weg, maar niet iedereen weet er een krans van te winden? De gulden middenweg die zo moeilijk te vinden is tussen al die wegen & zijwegen zonder wegwijzers?
Misschien wordt elk van ons op weg gestuurd voor een denkbeeldige reis naar het Morgenland, zoals in die roman van Hermann Hesse? Zo’n dwaaltocht waarbij je onderweg jezelf kwijtraakt om via een schijnbaar doelloze reis vol beproevingen jezelf weer terug te vinden: er zou iets voor te zeggen zijn.
Of wie weet wordt het vroeg of laat zoiets als een tocht naar Nova Zembla, waarbij ons schip zal vergaan en wij met een bevroren hart moeten zien te overleven in ‘het Behouden Huys’ dat we eerst nog zelf moeten bouwen, onder het angstaanjagende gehuil van de Arctische wind en de hongerige poolberen?
Of worden we figuurlijk naar het middelpunt van de aarde gestuurd in ons eigen binnenste, om er af te dalen in een slapende vulkaan, zoals Jules Verne dat ook probeerde te doen op Ysland. Of wie weet wacht ons in tegendeel alsnog een reis naar Ithaka, ‘zo mooi dat wij in stilte wensen dat de weg lang mag zijn.’
Of wie weet wordt het alsnog een gang naar Canossa, die ons uiteindelijk zal dwingen het hoofd in eigen schoot te leggen en schuld te bekennen. Hoe scherp kan de nagel aan de vinger zijn, hoe bloedend dat gat op de beklopte borst.
Zoveel toegangswegen, binnenwegen of uitvalswegen waar we op goed geluk worden in gedreven, of er anderzijds in verloren worden gejaagd, zodat ons zonder ophouden door een dwingende stem bevolen wordt te heroriënteren. Maar waar we ook uitkomen, het lijkt alleszins geen uitgestippelde route.
Eerst gedacht & dan gedaan, is de weg der wijzen gaan? Maar ook al zien we wolven & beren op de weg, moge het niettemin een goddelijke geruststelling zijn, die het ondoorgrondelijke wegwijzert als ‘een natuurlijke, leidende kracht die alle dingen naar hun vervulling voert.’ Hoe dan ook:“Volg me!” zegt de weg.